Homeopatia - pytania i odpowiedzi

Kilka słów o homeopatii

Historia homeopatii (z greckiego homois pathos - „podobne cierpienie”) sięga zamierzchłych czasów. Już Hipokrates (V - IV wiek p.n.e.), uważany za „ojca medycyny”, sformułował stwierdzenie, leżące u podstaw homeopatii Similia similibus curantur - podobne leczy się podobnym.

Rozwinięcie tej idei możemy odnaleźć w „teorii sygnatur” Paracelsusa (XV - XVI wiek), który upatrywał analogii pomiędzy wyglądem i cechami fizycznymi rośliny, a jej właściwościami leczniczymi.

Twórcą homeopatii w jej współczesnym znaczeniu jest niemiecki lekarz Samuel Hahnemann (1755r. -1843r.). Młody lekarz przerażony był ówczesnymi metodami leczenia m. in. upuszczaniem krwi, które nie prowadziły do wyleczenia organizmu, a niejednokrotnie doprowadzały do jeszcze większego osłabienia pacjenta. Szukając alternatywnych źródeł leczenia, zaczął eksperymentować na samym sobie i zauważył, że substancje mogące wywołać u zdrowej osoby objawy chorobowe, potrafią wyleczyć pacjentów, u których wystąpiły te same objawy. W dalszych badaniach odkrył zasadę, według której im mniejsza dawka leku tym silniejsza jest odpowiedź organizmu, a jednocześnie dany lek pozbawiany jest działań toksycznych. To doprowadziło do powstania leków o „nieskończenie małej dawce”. Warto jednak zaznaczyć, że wraz z rozcieńczaniem następuje jednoczesna dynamizacja – czyli mechaniczne rozcieranie lub wytrząsanie wyjściowej substancji, które to warunkuje działanie leku (lek poddawane rozcieńczaniu bez dynamizacji nie działają). Po latach doświadczeń i wyleczeniu wielu pacjentów, powstały prace naukowe Hahnemanna Organon sztuki leczenia (1810r.) oraz Materia Medica Pura (1811r./1812r.), które do dzisiejszego dnia są podstawą dla lekarzy i farmaceutów trudniących się homeopatią.

Jakie są założenia homeopatii?

Homeopatia jest metodą, która opiera się na zasadzie naturalnych sił naszego organizmu i zdolności do samoregulacji.

Każda osoba ma indywidualny zestaw cech fizycznych i psychicznych, składających się na obraz danego człowieka. To powoduje, że nie ma dwóch osób, które tak samo odczuwają i przeżywają chorobę. Homeopatia patrzy na człowieka jako spójną całość i szuka leku dopasowanego do pacjenta, a nie koncentruje się tylko na pojedynczych objawach, jak ma to miejsce w medycynie allopatycznej – tradycyjnej. Wykorzystywane są leki o działaniu jak najbardziej zbliżonym do naturalnej reakcji chorego w przebiegu jego choroby. Poprzez odpowiednie dopasowanie leku do chorego, pobudzamy organizm do walki i samoobrony, uzyskując jednocześnie trwałość pozytywnych wyników.

Jak są zarejestrowane leki homeopatyczne w RP?

W Polsce leki homeopatyczne są zarejestrowane zgodnie z prawem w oparciu o ustawę Prawo Farmaceutyczne, która weszła w życie z dniem 6 września 2001 roku. Leki te są dopuszczone do obrotu przez Ministerstwo Zdrowia i Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Biobójczych co oznacza, że mają one taki sam status jak inne leki dopuszczone do obrotu na terytorium RP.

W jakiej formie występują leki homeopatyczne?

Leki homeopatyczne mają postać leków pojedynczych (zawierających jedną substancję czynną) w formie granulek w tubkach wielodawkowych (4 g) lub mikrogranulek w tubkach jednodawkowych 1 g (dozach) lub też leków złożonych (kilka substancji czynnych). Leki złożone występują w postaci maści, żeli, tabletek, syropów, czopków, kropli doustnych, kropli do oczu.

Dlaczego niektóre leki homeopatyczne nie mają ulotki, informacji o dawkowaniu, wskazań terapeutycznych na opakowaniu?

Ten sam lek może być stosowany przy różnych dolegliwościach. Nie jest więc możliwe sprecyzowanie jednoznacznych wskazań lub dawkowania leku. Wyjątkiem są leki homeopatyczne złożone, które mają zawsze określone wskazania terapeutyczne i dołączoną ulotkę informacyjną.

Jakie dolegliwości mogą być leczone homeopatycznie?

Terapia homeopatyczna cieszy się powodzeniem głównie u małych dzieci, osób borykających się z alergią, kobiet w ciąży czy pacjentów z chorobami przewlekłymi, np. astma. Należy podkreślić, że leki te są bezpieczne, dlatego nie wywołują działania teratogennego. Kobiety ciężarne mogą je stosować z powodu nudności, przeziębienia czy innych dolegliwości.

Leki homeopatyczne mają szerokie spektrum działania, dlatego można stosować je w dolegliwościach różnego pochodzenia. Zarówno w przeroście migdałków u dzieci, kurzajkach, opryszczkach, złamaniach, chorobach ginekologicznych czy zaburzeniach przewodu pokarmowego.

Jaka jest zawartość cukru?

Granulki i mikrogranulki są wytwarzane przy użyciu sacharozy (85%) i laktozy (15%). 20 granulek zawiera około 1 grama cukru - jest to odpowiednik 1/5 kostki cukru. Jedna doza mikroglanulek zawiera również około 1 grama cukru.

Czy istnieją przeciwwskazania do przyjmowania niektórych pokarmów w trakcie leczenia homeopatycznego?

Nie. W trakcie leczenia homeoptycznego można zażywać substancje i używki o silnym aromacie, takie jak mięta, herbata, kawa, papierosy czy rumianek. Należy jednak pamiętać o odstępie czasowym między nimi a kolejnymi dawkami leku. Jednak ze względu na swój specyficzny stan rozcieńczenia, lek homeopatyczny może ulec zmianie pod wpływem niektórych substancji lotnych, takich jak: kamfora, perfumy.

Jak długo należy czekać na efekty leczenia homeopatycznego?

Szybkość działania leku homeopatycznego zależy od rodzaju dolegliwości. W leczeniu objawów ostrych (np. przeziębienie, stłuczenie) efekty można zaobserwować w ciągu kilku minut, godzin lub dni - zależnie od sytuacji. W przypadku choroby przewlekłej leczenie trwa dłużej i wymaga regularnych konsultacji z lekarzem.

Czy można stosować leczenie homeopatyczne u zwierząt?

Od ponad 150 lat homeopatia stosowana jest w leczeniu zwierząt domowych, wyścigowych (głównie koni), hodowlanych. Leki te nie pozostawiają śladu w organiźmie, w związku z tym nie wykazują działania toksycznego.

Metoda bezpieczna ale czy skuteczna?

Farmaceuta codziennie staje przed dokonaniem wyrobu, który lek, suplement należy polecić pacjentowi. Bierze on pod uwagę dolegliwości zgłaszane przez chorego, bezpieczeństwo jak również skuteczność leku. Jednak czy są one skuteczne? Dla leków homeopatycznych dostępne są opublikowane badania kliniczne, które można znaleźć w internetowej bibliotece US National Institute pod Health www.pubmed.gov. Skuteczność homeopatii potwierdzają również metaanalizy, które są publikowane w wielu czasopismach medycznych. Dużą zaletą tych leków jest również to, że nie wchodzą one w interakcje z innymi lekami.

Czy leki homeopatyczne mają datę ważności?

Tak, jest ona umieszczona na opakowaniu.

Na czym polega działanie leku homeopatycznego?

Metoda ta, zakłada przygotowanie leku przez rozcieńczenie i wstrząsanie (dynamizację). Następnie lek łączy się z podłożem. Mechanizm działania leków homeopatycznych jest nadal badany. Przypuszcza się, że to właśnie dynamizacja jest odpowiedzialna za działanie homeoterapeutyków.

Czy można samodzielnie stosować leki homeoptyczne?

W niektórych przypadkch samoleczenie połączone z poradą farmaceuty może być wystarczające przy ostrych objawach choroby. Jeżeli jednak objawy utrzymują się, należy skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia dokładnej diagnozy.

Czy leki homeopatycze są refundowane w Polsce?

Niestety, nie są one refundowane w Polsce. Są to produkty lecznicze nabywane ze 100 - procentową odpłatnością. Istnieją jednak kraje, w których są one refundowane bądź częściowo refundowane, np. Francja, Niemcy, Wielka Brytania czy Szwajcaria. Jest to dowód na to, że homeopatia działa i jest opłacalna. Aby otrzymać zwrot kosztów, pacjent przesyła do firmy ubezpieczeniowej kopię recepty i fakturę z apteki potwierdzającą zakup leku.

Jak należy przechowywać leki homeopatyczne?

Leki powinny być przechowywanie w ciemnym, zamkniętym opakowaniu i w suchym miejscu. Leki nie powinny znajdować się obok telefonów komórkowych czy innych urządzeń elektrycznych. Należy również unikać poddawania tubek z granulkami na działanie zbyt wysokiej temperatury (powyżej 40°C), gdyż mogłoby to rzeczywiście zmienić działanie leku.

Skoro leki homeopatycze są bezpieczne oznacza to, że nie jest konieczna konsultacja z lekarzem przed ich użyciem?

Nie. Przed użyciem leku należy skonsultować się z lekarzem bądź farmaceutą. Wówczas dobierze on właściwy lek, przeprowadzi wywiad jak również poinformuje o zażywaniu.

Zatem tradycyjne leczenie może zostać zastąpione terapią homeopatyczną?

Leki homeopatyczne nie są mogą być stosowane w każdej chorobie jako jedyne źródło leczenia. W przypadku ciężkich infekcji należy podać lek chemiczny, bo homeopatia nie wyleczy. Nie koliduje ona jednak z leczeniem alopatycznym. Obserwuje się bardzo dobre efekty w leczeniu skojarzonym, kiedy np. do antybiotykoterapii dołącza się leczenie homeopatyczne - dzieci szybciej zdrowieją.